Referans Gazetesi’nden Sevda Yüzbaşıoğlu’nun 13 Haziran 2009 tarihli haberi: Türkiye’de sanal bahis pazarı giderek büyüyor. 6.5 milyar dolarlık yasal bahis pazarının yüzde 13’üne ulaşan online bahis için iş dünyası da spor dünyası da sırada. Sadettin Saran, Spor Toto’ya başvurduğunu açıklarken Doğuş Grubu başında Rıdvan Dilmen’in bulunduğu bir şirketle pazara girmeye hazırlanıyor. Ünlü televizyoncu Şansal Büyüka da benzer hazırlık içinde.

Geçim zorluğu ve köşeyi dönme umudu ile Milli Piyango, İddaa ve at yarışı gibi alanlarda şansını deneyen milyonlar için yeni bir “umut kapısı” açıldı: Sanal şans oyunları.

İnternet üzerinden oynanan bahis oyunları, kısa sürede 6.5 milyar TL’lik sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları pazarında yüzde 13’lük bir paya ulaştı. Şu anda sadece Doğan Grubu’na ait olan nesine.com ile Çukurova Grubu’na ait Demir Toprak ve Yunan şirketi Intralot’un ortak kurduğu bilyoner.com’un aktif olarak yer aldığı sanal bahis pazarından pay almak isteyen Türkiye’nin önde gelen şirketlerinden spor dünyasına kadar yüzlerce yatırımcı sıraya girdi.

Saran Holding, Spor Toto’nun sanal bayilik hakkını aldığını açıklarken Doğuş Yayın Grubu Rıdvan Dilmen’in başında olacağı bir şirket kurarak Spor Toto’ya başvuruda bulundu. Maraton’un yapımcısı ve yorumcusu Şansal Büyüka ve oğlu Hazar Büyüka misli.com ile önümüzdeki günlerde sanal dünyaya adım atacak. Spor Toto’ya başvuruda bulunan yatırımcılardan birinin de Esas Holding olduğu belirtiliyor.

1 milyon dolarlık teminat
Sanal bayilik için firmalar Spor Toto’ya başvuruda bulunuyor. Başvuruları kabul edilirse bayilik almaya hak kazanıyorlar. Sanal bayi olmak isteyen yatırımcıların Spor Toto’ya 1 milyon dolarlık bir teminat göstermesi gerekiyor. Aranan bir diğer şart da güçlü internet altyapısına sahip şans oyunları oynatacak bir şirket kurulması. Spor Toto Teşkilatı Başkanlığı yetkilileri, sanal bayi olmak için yatırımcılardan talep yağdığını açıklıyor. Önümüzdeki dönemde 8 tane daha bayilik hakkı vereceklerini belirten Spor Toto yetkilileri, yatırımcılarda yasadışı bahisle mücadele edecek güçte firmaları tercih ettiklerini söylüyor.

Pazarın iki aktörü nesine.com ve bilyoner.com şu anda 500 milyon TL civarında olan pazar büyüklüğünün yeni oyuncularla artacak rekabetle yükseleceği görüşünde. Her iki oyuncu da pazara girecek yeni oyunculara “İştah ve hevesle bu sektöre giriliyor. Ancak unutulmaması gereken bu sadece web sayfası tasarlamak değil, çok ciddi bir çalışma. Bir bankacılık yatırımı gibi bakılması gerekiyor” uyarısında bulunuyor.

bilyoner.com’un cirosu 330 milyon TL
Türkiye Jokey Kulübü’nün (TJK) at yarışı, Süper Toto, İddaa ve Milli Piyango bileti oyunlarıyla üyelerine 2004’ten bu yana 400 milyon liradan fazla ikramiye dağıtan bilyoner.com, toplam ikramiyenin büyük bir bölümünü son bir yıl içerisinde verdi. 1 milyon üye sayısı olan bilyoner.com, 2009’un ilk beş ayında 80 milyon TL ikramiye dağıttı.

Bilyoner İnteraktif Hizmetler Genel Müdürü Sait Kayahan, son 2-3 yılda olduğu gibi 2008’de de yüzde 30 büyüme elde ettiklerini, bu yıl da benzer bir büyüme hedeflediklerini belirtiyor. Geçen yıl cirolarının 330 milyon TL olduğunu belirten Kayahan, bu yıl ise yüzde 25 büyüme hedeflediklerini söylüyor.

Toplam şans oyunları hasılatının yüzde 13’e yakınının elektronik ortamdan elde edildiğini kaydeden Kayahan, “Sanal ortamın etkinliğini artırmamız lazım. Pazarı büyütürsek 10 oyuncuya da ekmek olur. Yok yeni giren oyuncular o 13’ten nasıl pay alırımın derdine düşerse 10 kişi fazla gelir” diyor. Bu oranın yüzde 30’lara çıkması halinde hem kamunun hem de yatırımcının yüzü güleceğini belirten Kayahan, “Oyunların cirosu üzerinden yüzde 18 KDV yüzde 5 şans oyunları vergisi var. Milli Piyango’da ise yüzde 10 şans oyunları vergisi var. Yani bu işin asıl büyük dilimi vergiye gidiyor” açıklamasını yapıyor.

İptal edilen Milli Piyango özelleştirme ihalesinin gerçekleşmesinde çok büyük beklenti içinde olduklarını belirten Kayahan, “Teklif vermedik ama elektronik şans oyunlarında önemli bir kanalız ve Milli Piyango gibi bir ürün de bu kanalın çok önemli bir ürünü. İhaleyi kim alırsa alsın ama bir an önce olsun ki karşımızda konuşabileceğimiz bir muhatap olsun” diyor.

nesine.com sporun her dalında olacak
Pazarın ikinci aktörü olan D Elektronik Şans Oyunları ve Yayıncılık AŞ markası olarak 2006 Eylül ayında hizmete başlayan nesine.com’un üye sayısı da 400 bini aşmış durumda. Başlangıçta sadece Spor Toto’nun yasal bayii olarak Spor Toto ve İddaa oyunları oynanabilen nesine.com üzerinden Kasım 2008 itibariyle TJK at yarışları da oynanmaya başladı. nesine.com Genel Müdürü Halit Gülbakanoğlu, kullanıcı sayısındaki artışı şöyle değerlendiriyor: “2007 yılına kadar sadece yerli değil aynı zamanda yabancı sitelerde de bahis oynanabiliyordu, bu da online bahis kullanıcısının dağılmasına neden oluyordu. 2007 yılında yabancı bahis sitelerinin Türkiye’de yasaklanması ve nesine.com olarak tüm mecralarda reklam ve tanıtım faaliyetlerimizi yoğunlaştırmamız ile birlikte nesine.com kullanıcıları büyük bir artış gösterdi.”

TJK ile yaptıkları ortak çalışmaların kendilerine sağladığı olumlu geri dönüşler sayesinde, nesine.com’un oyun gamını daha fazla genişletme planlarını gündeme getirdiğini anlatan Gülbakanoğlu, “Bu doğrultuda artık basketbol, motor sporları, tenis ve snooker gibi spor bahislerini de nesine.com üzerinden oynamak mümkün olmaya başladı. Tabii ki bu yeni oyun dallarımızla kullanıcı hedef kitlemiz daha da genişleyecek” dedi.

Büyüka da sanal bayi açıyor
Uzun yıllardır devam eden Maraton adlı spor programıyla adı özdeşleşmiş olan Şansal Büyüka’nın oğlu da sanal bayilik alabilmek için Spor Toto Teşkilatı’na başvurdu. Şansal Büyüka’nın oğlu Hazar Büyüka, ilk başvurularının kabul edildiğini ancak sözleşmenin henüz tamamlanmadığını belirtiyor. “Bir sorun yaşanmazsa 1 haftaya kadar sözleşme imzalanacak” diyen Büyüka, şöyle devam ediyor: “İddialı bir site hazırlıyoruz, kurmuş olmak için kurmuyoruz. İnternet ticarette yeni bir mecra, sanal bayilik yeni bir pazar. Sanal bayilikten para kazanacağımıza inanıyoruz.”

Kuracakları sitenin isminin ‘misli.com’ olacağını kaydeden Büyüka, sözleşme imzalandığı takdirde birkaç aya kadar sitenin hizmete gireceğini ifade ediyor. Büyüka, yatırım miktarı konusunda bir rakam vermiyor.

Doğuş Grubu da tetikte
Doğuş Yayın Grubu yetkilileri de pazara adım atmak için harekete geçtiklerini açıklıyor. “Spor alanında haberi ve gündemi elimizde tutuyoruz. Bu gücümüzün sanal bayilik alanında bize başarı getireceğini düşünüyoruz” açıklamasını yapan yetkililer, şu anda yatırımlarıyla ilgili stratejik planlama aşamasında olduklarını anlatıyor. Projenin başında NTV’nin deneyimli spor yorumcusu Rıdvan Dilmen’in olacağını kaydeden yetkililer şu açıklamayı yapıyor: “Başvurularımızı yaptık, kabul edildi, son onayı bekliyoruz. Süreç normal bir seyir izlerse ağustos ayında sitemiz açılacak ve faaliyetimiz başlayacak. Yeni hizmetler verebilmek için yoğun araştırmalar yapıyoruz. Hem pazar payı kazanmak hem de pazardaki kullanıcı sayısını artırmak çabalarımız olacak.”

Geçen günlerde Saran Holding de sanal ortam şans oyunları platformu kurma kararı aldığını duyurdu. Enerji, savunma, yayıncılık, medya ve sağlık sektöründe faaliyetleri bulunan Saran Holding, Spor Toto Teşkilatı Başkanlığı’ndan “Sanal Ortam Bayilik” hakkı aldığını açıkladı. Bu konuda yaklaşık iki yıldır çalışmalar yaptığını açıklayan Saran Holding, kuracakları platformun zengin içerik ve gelişmiş teknik alt yapı özelliklerine sahip olacağını belirtti.

İşsizlik sokak satışlarını patlattı
Bilyoner İnteraktif Hizmetler Genel Müdürü Sait Kayahan krizin genel beklentisinin “kriz olursa şans oyunlarına ilgi artar” diye yorumlanmasına “Kısmen doğru kısmen değil” diyor: “Bizim müşterimiz sokaktaki oyunculara göre biraz daha eğitimli. Dolayısıyla bizim müşterilerimizde krizin oyuna yansıması pozitif diyemem. Değişmedi. Ancak sokakta kriz çok pozitif yansıdı. Biz sene başında bütçemizi yaptığımız zaman 2009’un 6. ayına geldiğimizde elektronik bayilerin toplam satışa oranının yüzde 15’i aşacağına öngörüyorduk ama bu aşağıda kaldı. Asıl büyük artış sokakta oldu. İşsizlik oranı tetiklemiş olabilir” diyor.

Toplam bayi sayısı 10 bine yaklaşıyor
Türkiye’de şans oyunları kamunun kontrolünde. Üç ana oyuncu olan Milli Piyango İdaresi, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilatı Başkanlığı sektörde regülasyon sağlıyor. Milli Piyango ve Spor Toto tamamen kamunun yönetiminde. TJK’nın ise farklı bir statüsü bulunuyor. Milli Piyango, Maliye Bakanlığı’na, Spor Toto da Spordan Sorumlu Devlet Bakanlığı’na bağlı. Jokey Kulübü’nün ise özel 115 üyesi var. Tarım bakanlığı ile anlaşmalı olan kurum, Türkiye’deki hem hipodrom hem haraların yönetim haklarını almış durumda. Kurumlar oynattıkları oyunları farkı yöntemlere farkı teknoloji sağlayıcılardan alıyor. TJK teknolojiyi ABD’li Scientific Games’den, Millli Piyango ABD’li GTech’ten, Spor Toto İdaresi ise Türk-Yunan ortak iştiraki olan Intel Tech’ten alıyor. Sektörde bu oyuncular halka klasik bayi teşkilatlarıyla ulaşıyorlar. Bayi teşkilatlarında kimisi müşterek çoğunun münferit bayii var. TJK’nın bine yakın, Spor Toto’nun ve Milli Piyango’nın ise 4 bin bayii bulunuyor.

2008 yılı hasılat rakamları:
İddaa: 2 milyar 300 bin TL
At yarışı: 2 milyar 100 bin TL
Milli Piyango: 1 milyar 800 bin TL

Bahis pazarının büyüklüğü 6.5 milyar TL’ye ulaştı
Sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları pazarı 6.5 milyar TL’ye ulaştı.
Sanal bahis pazarının büyüklüğü ise şimdilik 500 milyon TL civarında.
nesine.com ile bilyoner.com’un toplam kullanıcı sayısı 1.5 milyon.
Şans oyunlarında hasılatın yüzde 13’e yakını elektronik ortamdan elde ediliyor.
Halkın yüzde 9’u şans oyunlarına ayda en az 150 TL yatırıyor.
İnternetten bahis oynayanların yaş ortalaması 18-35 arasında.

İllegal sanal bahis de büyümeyi sürdürüyor
Türkiye’de Spor Toto’ya başvuru ile açılabilen yasal bahis sitelerine karşın yurtdışı menşeili bahis siteleriyle mücadele de sürüyor. Yaklaşık iki yıl önce yapılan araştırmalarda Türkiye’de 400 bin kişinin yurtdışı merkezli sanal sitelerde illegal olarak bahis oynadığı ve 1 milyar dolarlık kayıtdışı bir pazarın varlığından söz ediliyordu. Yasadışı internet bahis sitelerinin Türkiye’de bayi ağı oluşturduğu biliniyor. 2007 yılında yaklaşık 40 bayi ve 250 alt bayi şekilde örgütlenen illegal bahis sitelerinin en büyük gelir kaynaklarından birini de yazıcılar yani bookie’ler oluştuyor. Bookie’ler, çevrelerinden topladığı parayı bahis sitelerinde komisyon karşılığı oynuyor. Yasadışı sanal bahis sitelerinin en aktif faaliyet gösterdiği bölge ise Güneydoğu Anadolu. Öyle ki Siirt, Mardin, Diyarbakır ve Gaziantep’in başı çektiği Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sadece bookie’lerin elinde ayda 50 milyon doların üzerinde nakit para dolaştığı tahmin ediliyor.