Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinde bir yüksek lisans öğrencisi tarafından hazırlanan tezde, futboldaki şike iddialarının toplumsal etkisi ve yarattığı tepkiler ölçülmeye çalışıldı.
Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi Anabilim Dalı öğrencisi Faruk Salih Şeker tarafından hazırlanan şike iddialarıyla ilgili tezin danışmanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Şahin, AA muhabirine, şike iddialarıyla ilgili soruşturma kapsamında aralarında kulüp başkanları, yönetici, teknik direktör, gazeteci ve futbolcuların da bulunduğu birçok kişinin tutuklandığını hatırlattı.
Şike konusuyla ilgili spor kamuoyunda kulaktan kulağa dolaşan dedikoduları bilimsel yöntemlerle ele almak ve şike skandalının toplumsal ahlakı nasıl etkilediğini araştırmak için 33 soruluk bir anket çalışması hazırladıklarını ifade eden Yrd. Doç. Dr. Şahin, şöyle konuştu: ‘Bu çalışmayla futboldaki şike skandalının ülkedeki toplumsal etkileri ve yarattığı tepkiler ölçülmeye çalışıldı. Çalışma kapsamında Spor Toto Süper Lig’de takımı bulunan 13 kentte 1673 kişiyle yüz yüze görüşülerek anket yapıldı. Çalışmada, sporun skandal ilişkileri olarak görülen ve 2010 yılından itibaren tüm Avrupa’yı saran, 2011 yılında Türkiye’nin de içinde yer aldığı futboldaki bahis ve şike skandalının ülkemizdeki toplumsal etki ve yarattığı tepkiler ölçülmeye çalışıldı.
Veri toplama aracı olarak geliştirilen ankete, 1673 kişi gönüllü olarak katıldı. Bu kişilere, yaş, iş, aylık gelir, eğitim, medeni hal ve cinsiyet gibi 7 bağımsız değişkenle 26 bağımlı değişken soru yöneltildi. Ankete katılan tüm grupların şikeden rahatsız oldukları görüldü. ‘Türkiye’de Dünden Bugüne Futbol’, ‘Türkiye’de Dünden Bugüne Bahis’ ve ‘Türkiye’de Dünden Bugüne Şike’ başlıklarının irdelendiği bu çalışmada, Türk halkının ‘iddaa’ oyununu oynama istatistikleri, futbol kulüplerine olan bakış açıları, bu kulüplere olan tutumları ve bahis şikesiyle ilgili toplumsal etkilerini görebiliriz.’
‘Ülkemiz insanı bizim takımlara güvenmiyor’
Araştırmaya göre, futboldaki şike iddialarının ardından spor alanındaki etik ilkelerin yeniden yeşertilmesi ve yaşatılması için tüm tarafların uyacağı ilkelere gereksinim duyulduğunu anlatan Yrd. Doç. Dr. Şahin, şunları söyledi: ‘Spor ortamında güvenin kaybolması, rakibe, hakeme hatta kendi takım arkadaşına şüpheyle bakmak şikeden arınmayı zorunlu kılıyor. Araştırmalara göre, ‘iddaa’ kuponlarında tercih edilen maçların yüzde 93’ü yabancı, yüzde 7’si Türkiye liglerinden. Bu da gösteriyor ki ülkemiz insanı bizim takımlara güvenmiyor. Türk insanı artık İspanya, İtalya ve İngiltere gibi ülkelerin liglerini tercih ediyor. Bu güvensizlik futbol ekonomisini ciddi şekilde etkiledi. Yaptığımız araştırmalara göre, takımların borsa değerleri de düştü. Tribünlerdeki boşluklar da bu güvensizliğin en belirgin örneğidir.’
‘Şike gibi bir kavramı sporun içinde garip karşılanmamalı’
Tezi hazırlayan yüksek lisans öğrencisi Faruk Salih Şeker de şike iddialarının Türk insanı üzerindeki etkisini araştırırken bazı insanların şikeyi bildiği halde ‘İddia’ oyununu oynamaya devam ettiklerini gördüğünü söyledi.
Spor kavramının özellikle medya dilinde futbol kavramıyla iç içe geçtiğini ifade eden Şeker, ‘Şike gibi bir kavramı sporun içinde görmek ekonomik ilişkileri hızla artan spor için garip karşılanmamalıdır. Bu çerçevede spor ekonomisinin ulaştığı boyut yeniden planlanmalı ya da futbolda şike olgusuyla dönem dönem duygusal travmalar, hak edilmemiş başarılar elde etmenin yarattığı hüzünler yaşanabilir’ dedi.
Kaynak: A.A ve Hurriyet.com.tr – 25.01.2012