Bir önceki yazımızda girişini yapmış olduğumuz ‘kumar nedir?’ konusunu bu yazımızda daha detaylı bir şekilde incelemeye devam edeceğiz. Aslında bu konuları bir kenara bırakıp daimi ve çok sık bir biçimde ülkemizdeki kumar sektörünün içinde yer alan çarpıklıkları yazmayı ben de çok istiyorum. Fakat bu temel konular üzerinde hepimizin detaylı bir şekilde düşünmesi gerekiyor. Yeri geldiğinde bu yazılar içinde de mutlaka mevcut durum üzerine söyleyecek sözlerimiz olacaktır. Ama gelin herşeyin öncesinde temelimizi atmaya devam edelim. Bu yazımızda kumar türlerini inceleyeceğiz ve kumarın alt dalları üzerinde çeşitli yorumlar yapacağız sevgili odeonbet-giris‘cılar…
Kumar türleri kaça ayrılır?
Dünyada genel olarak bu konu üzerindeki tartışmalar şu noktada birleşmiştir. Kumar türleri ikiye ayrılır.
1-Şansa dayalı oyunlar
2-Yeteneğe dayalı oyunlar
1-Şansa dayalı oyunlar:
Şansa dayalı oyunlar hiçbir zaman için katılımcının insiyatifine bağlı olarak değişiklik gösterebilecek oyunlar değildir. Başka bir deyişle katılımcı/oyuncu/tüketici şansa dayalı bir oyun üzerinde kendini geliştirip bunun sonrasında daha başarılı olma şansına sahip değildir. Ne yaparsa yapsın oynadığı oyunun sonucu ondan bağımsız olarak gelişen olaylar ile belirlenecektir. Bu oyunlara örnek olarak neredeyse casino oyunlarının tümünü verebiliriz. Slot makineleri, rulet, video poker vb oyunların tümü kumarın şansa dayalı oyunlar dalına aittir.
Blackjack oyun türüne değinmek isterim. Günümüzde artık bu oyun birçok desteyle ve oyuncuların takip edemeyeceği karmaşık düzeneklerle oynanmakta olsa da geçmişte bu oyun türü üzerine birçok farklı stratejiler üretilmiş ve kitaplar yazılmıştır. Bu stratejilerin tümü de oyundaki kartları sayma üzerine kurulmuştur. Geçtiğimiz sezon sinemalarda da Kevin Spacey‘nin oynamış olduğu 21 isimli hoş bir film de bu konu hakkındaki çarpıcı örneklerden biri olmuştur. Oyun, yapısı itibarıyla bugün de diğer casino oyunlarından belirgin bir çizgi ile ayrılmaktadır.
Şansa dayalı kumar oyunları için hayatımızın içinden verebileceğimiz diğer örnekler: Milli piyango biletleri, kazı kazan kartları, tombala oyunları, sayısal loto çekilişleri, şans topu, 10 numara vb…
2-Yeteneğe dayalı oyunlar:
Konumuzun aslında en tartışmalı ve en keyifli yeri burası. Önce tanımımızı yapalım ve tartışmaya başlayalım sonrasında.
Yeteneğe dayalı oyunlar sizin de tahmin edebileceğiniz üzere katılımcının söz konusu oyunun sonucu üzerinde söz sahibi olabilme şansının bulunduğu oyunlardır. Burası kritik. Söz sahibi olabilme şansının bulunduğu ifadesinin altını çizmek istiyorum. Çünkü, bu oyunlarda sonuç, katılımcının kontrolünde olmayan parametrelere bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Başka bir açıdan bakacak olursak, bu oyunlarda katılımcı kendini geliştirme suretiyle, bu oyunlardaki başarısını artırma şansına sahiptir. Bir oyunla ilgili çeşitli kitaplar okunabilir, oyun oynandıkça tecrübe sahibi olunabilir veya bu oyuna kişinin karakteristik özelliklerinden kaynaklanan yatkınlıklar söz konusu olabilir. İşte bu oyunlar şansa dayalı oyunlardan net bir şekilde ayrılırlar. Bu oyunlar da elbette kumar oyunlarıdır. Fakat bu oyunların katılımcıları, başka türlü bir kumarbazlık sergilemektedirler. Bakınız, yeri gelmişken altını çiziyorum. Rahatsız oluyor olabilirsiniz sürekli kumarbaz kelimesini kullanıyor olmamdan. Veya ikide bir kumar, kumar, ille de kumar yazmamdan. Fakat barışmamız gerekiyor bu terimlerle. Bu oyunların katılımcılarına ben kumarbaz diyorum. Ve hepimiz alıştırılmış olan genel kanının aksine bu adamların hepsi yuva yıkan ocak söndüren adamlar değiller. Bunların aşılması gerekiyor. Bu adamların bu alışkanlıkları belki de sigara içen siz milyonların o pis alışkanlığından çok daha temiz alışkanlıklar. Veya siz içki içen dostlarım, belki de bu adamcağızlardan çok daha sersefil durumdasınız. O yüzden inatla kendim başta olmak üzere kumar oyunu seven herkese, bütün yazılarımda ‘kumarbaz’ diyeceğim. Hiç öyle alınmaca gücenmece yok…
Yeri gelmişken İddaa yöneticilerimize de bir çift lafım olacaktır bu konuyla ilgili.
Çok sevgili İddaa yöneticilerim benim. Korkmayın. Kumar oynatıyorsunuz aslanlar gibi işte. Çıkın söyleyin bunu. Söyleyin hatta, o çok sevdiğimiz, bizi Avrupa‘da yıllardır aslanlar gibi temsil eden ve annelerinin süperrrr liginde daha da bir aslan kesilen o süperrrr klüplerimiz, bizim verdiğimiz ‘kumar’ parası sayesinde güçlerine güç katıyorlar diyin. Barıştırın milleti şu terimle artık.. Günahlarınız yok mu, tüketicilerinizin sizi sevmediği konular yok mu? Var.. Ama ne yaptığınız konusunda en başta kendinize yalan söylemeyin lütfen. Bu çok önemli. Bu önemi kavrayamazsanız, olası zarar vericiliğiniz ve alacağınız tepkiler konusundaki aciziyetiniz de bir o kadar sert ve acımasız olacaktır. Bunu yapmayın. Konuya dönüyorum…
Yeteneğe dayalı oyunların tanımını yaptıktan sonra neler yetenek oyunudur bunun üzerinde konuşalım. Yaptığım tanım doğrultusunda aklıma gelen en çarpıcı örnekleri yazıyorum.
Poker (En başta Texas Hold‘em), Spor bahisleri, Bahis borsası (Al-Sat bahisler), Finans bahisleri, At yarışları, İddaa vb…(kusura bakmasın kimse ama İddaa‘ya Spor bahisleri demek, İddaa‘ya kumar değildir demekten daha büyük bir cehalettir. Bu nedenle bu oyunu farklı bir kumar oyunu olarak görüyor ve onu sadece kendi ismiyle anıyoruz incelemelerimizde.)
Dip not olarak belirtmekte fayda var. Dünyada Danimarka dışında hiçbir ülke Poker‘in bir yetenek oyunu olduğunu mahkemeler nezdinde kabul etmiş değil. Yeteneğe dayalılık anlamında kumarbaza (inanın bu lafı seviyorum) en fazla göz kırpan oyun Texas Hold‘em poker oyunudur. Yukarıda yazan tüm oyunları detaylı bilenler, Texas Hold‘em in barındırdığı değişkenlerin kişiye ne kadar daha fazla bağlı değişkenler olduğunu da çok iyi bilirler.
Diğer taraftan Spor bahislerini tamamen şansa dayalı oyunlar başlığı altında görmek isteyenlerin sayısı da az değildir. Fakat ben kişisel olarak spor bahislerini bu başlık altında inceliyorum. Çünkü bu yazı içinde size verdiğim tanım bunu gerektiriyor. Spor bahisleri oyunlarının sonuçlarının tahmini, kişiden tamamen bağımsız olan verilere bağlı olarak gerçekleşmez. Bu nedenle bu oyun yeteneğe dayalı bir oyundur. Bu oyuna yeteneksiz olan bir kumarbazın uzun vadede zarar etme ihtimali, yetenekli bir spor bahisi kumarbazına göre çok daha fazladır. Bu konu tartışılır durur. Mahkemeler veya hükümetler ne zaman bu ayrımları yapmak ister ve sonuçlarında ne olur bilinmez. Üzerine ne çok kelam edilirse, herkesin o kadar daha hayrına olacağı da ayrı bir gerçektir.
Bu yazıları okurken her zaman hatırımızda tutmamız gereken bir konu var ve yazımızın sonunda onu da hatırlatmak istiyorum. İlk yazımızda bahsettiğimiz gibi kumar oyunlarının, çeşitli olayların gerçekleşme ihtimallerinin ticareti üzerine kurulu olduğunu lütfen unutmayalım. Çünkü ilerde tüccarların acımasızlığını incelerken (bilenler için: kar marjı konusu) bunu tekrar gündeme getireceğiz.
Peki bu yazıda kumarı neden iki farklı oyun türüne ayırdık onu da söyleyelim. Avrupa‘da kumarın yıkıcı etkilerinin önlenmesi (Bu konuda da çok önemli bir anketimiz mevcut odeonbet-giris‘da. Lütfen oyunuzu veriniz) konusunda ciddi araştırmalar yapılmaktadır. Ve kumarın yıkıcı olan etkilerinin Şansa dayalı oyun türlerinde (Elbette özellikle Casino oyunları) çok daha güçlü olduğu birçok araştırmada, istatistik verileri eşliğinde rakamlarla gösterilmiştir. Avrupa‘da kumar sektörleri düzenlenirken alınmakta olan önlemler bu eksende planlanır ve hayata geçirilir. Tüm koruma programlarının hazırlayıcıları bunun ayrımındadır. Yeteneğe dayalı oyunlar da bu konuda elbette masum değildir. Onlar için de hali hazırda birçok koruma programları mevcuttur. Fakat risk grupları ve bu grupların içerdikleri risk faktörleri bu bilinç düzeyi ışığında tanımlanmaktadır. Bu bilinç düzeyi, bizim de anlamamız gereken bir bilinç düzeyidir. Bu paragrafta vurgulamak istediğim nokta şansa dayalı oyunların daha riskli olduğunu söylemek değil ancak konunun detaylarının kavranması ve bir bilinçlenme hadisesiyle ilgilidir.
Bir sonraki yazımızda kumar ve yıkıcı etkileri üzerine konuşacağız ve bu hadisenin toplum için bir felaket haline gelmemesi adına dünyada nelerin yapılmakta olduğunu ve nelerin yapılabileceğini değerlendireceğiz. Elbette ülkemizde sorumlu kuruluşların bana göre devam etmekte olan mevcut aciziyeti de siz okurlarımıza sunulacaktır. Kabalık etmek istemem ama daha oynatılan oyunun kumar oyunu olduğunu bile bunca senedir bir sorumlu kişi bile ‘söyleyememişken’, toplumu koruma adına alınabilecek önlemlerin doğruluğundan kim hangi yüz ve cesaretle bahsedebilecektir? Bunun adı insanlara yalan söylemek değil midir?
Bayramınızı en içten dileklerimle kutlar ve hepinize saygılarımı sunarım..
Berkay Tanyolaç-03.10.08
Not: Bu yazı odeonbet-giris.com‘a özel olarak yazılmıştır. Herhangi bir basın – yayın organından alıntı değildir. Kaynak göstermeden haberlerimizi ve köşe yazılarımızı yayınlayan basın – yayın organlarına karşı her türlü yasal haklarımız saklıdır.